SỰ NGHIÊM MINH ĐỂ LOẠI TRỪ TIÊU CỰC, THAM NHŨNG

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn nhấn mạnh yêu cầu về tính nghiêm minh, kỷ luật đối với các tổ chức đảng và đảng viên. Bên cạnh Điều lệ Đảng, Đảng đã ban hành nhiều quy định để tạo “trụ cột”, “hành lang pháp lý” xử lý tổ chức đảng, đảng viên vi phạm với hình thức kỷ luật tương ứng.

Ngày 6/7/2022, Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 69-QĐ/TW về xử lý kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm. Nếu như trước đây, kỷ luật tổ chức đảng và kỷ luật đảng viên được quy định tại Quy định số 07-QĐi/TW, ngày 28/8/2018 và Quy định số 102-QĐ/TW, ngày 15/11/2017, thì với Quy định 69, kỷ luật đảng đã được hệ thống và đặt trong một quy định thống nhất, đồng bộ để soi chiếu, xác định mức độ vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên.

Với 4 chương, 58 điều, Quy định 69 đã kế thừa nội dung của các Quy định trước đây, bên cạnh đó, bổ sung nhiều điểm mới, cụ thể hóa các hình thức kỷ luật đối với những vi phạm mà thời gian vừa qua nổi lên như một xu hướng, một mối đe dọa, một thách thức nguy hiểm. Chỉ nói về nội dung kỷ luật đảng viên vi phạm, Quy định 69 đã bổ sung hàng loạt trường hợp đảng viên có thể vi phạm trong các lĩnh vực như quản lý, sử dụng đất đai, nhà ở; quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, khoa học công nghệ, chuyển giao công nghệ. Cùng với đó là những quy định nhằm bảo vệ những đảng viên dám nghĩ, dám làm, vì lợi ích chung mà thực hiện đổi mới, sáng tạo. Đặc biệt đã bổ sung vi phạm quy định về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (Điều 39).

Quy định 102 trước đây chỉ ra hành vi “Tạo điều kiện để bố, mẹ, vợ (chồng), con, anh, chị, em ruột thực hiện các dự án, kinh doanh các ngành nghề thuộc lĩnh vực mình hoặc đơn vị mình trực tiếp phụ trách trái quy định nhằm trục lợi” sẽ bị kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo, hoặc cách chức thì tại Quy định 69 là “Tạo điều kiện để vợ (chồng), bố, mẹ, con, con dâu, con rể, anh, chị, em ruột mình hoặc bên vợ (chồng) hoặc người khác thực hiện dự án, kinh doanh ngành nghề thuộc lĩnh vực, đơn vị do mình trực tiếp phụ trách, theo dõi trái quy định nhằm trục lợi”, bổ sung thêm cụm từ “hoặc bên vợ (chồng) hoặc người khác”. Đây được coi là bước để thắt chặt, phòng chống tham nhũng từ xa. Quy định 69 bổ sung 05 hành vi bị kỷ luật cảnh cáo hoặc cách chức, gồm: Để xảy ra tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng tại cơ quan, đơn vị, tổ chức do mình trực tiếp phụ trách; Tiết lộ thông tin, đe dọa, trả thù, trù dập người phản ánh, tố cáo, tố giác, báo tin, cung cấp thông tin về hành vi tham nhũng, tiêu cực; Lợi dụng việc phản ánh, tố cáo, tố giác, báo tin, cung cấp thông tin về tham nhũng, tiêu cực để vu khống cơ quan, tổ chức, cá nhân; Nhờ người khác đứng tên hoặc đứng tên hộ người khác mua bất động sản, tài sản có giá trị nhằm trục lợi, che giấu kê khai tài sản, thu nhập; Chỉ đạo, ép buộc cấp dưới đầu tư xây dựng công trình giao thông, công trình công cộng gần nhà mình không đúng quy hoạch nhằm trục lợi.

Một số sai phạm chưa có trong Quy định 102, như: Không bồi hoàn, giao nộp tiền, tài sản đã sử dụng, chiếm đoạt do tham nhũng. Không chủ động thu hồi hoặc cản trở thu hồi tài sản tham nhũng; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn, vị trí công tác để chiếm dụng tài sản công; Thành lập, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh, hợp tác xã trái quy định của pháp luật; Lợi dụng công việc có liên quan đến bí mật nhà nước, bí mật công tác, công việc thuộc thẩm quyền giải quyết để trục lợi…thì với Quy định 69 sẽ bị hình thức kỷ luật rất nặng đó là khai trừ ra khỏi Đảng.

Tất cả những điều này xuất phát từ thực tế từ công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng nói chung và đấu tranh phòng, chống tham nhũng nói riêng do Đảng khởi xướng và lãnh đạo trong những năm qua. Có thể nói, với tinh thần lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, bài bản của Trung ương, phòng chống tham nhũng đã được kết quả rất quan trọng, toàn diện, tạo hiệu ứng tích cực, lan toả mạnh mẽ trong toàn xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả thì có thể thấy rằng trên nhiều lĩnh vực, tham nhũng còn nghiêm trọng, phức tạp với biểu hiện ngày càng tinh vi hơn, cố tình lợi dụng những kẽ hở của kỷ luật Đảng, của luật pháp để trục lợi. Có nhiều vụ án mà quan chức đã dùng quyền của mình, ảnh hưởng của mình để giành dự án cho người thân, chiến hữu rất phổ biến. Điển hình là các vụ án liên quan đến Vũ Huy Hoàng, Trịnh Xuân Thanh, Nguyễn Đức Chung, Tất Thành Cang… đều trục lợi từ những dự án rút ruột nguồn lực của nhà nước. Bên cạnh đó, hành vi mà các “quan tham” hay dùng đó chính là tẩu tán tài sản bằng cách nhờ người khác đứng tên. Chúng ta đều biết vụ án Trịnh Xuân Thanh, Phan Văn Anh Vũ hay Giang Kim Đạt… các bị can đã tẩu tán tài sản bằng cách để người nhà đứng tên hoặc chuyển ra nước ngoài. Nhiều bị can còn có nhà ở nước ngoài, thậm chí có cả quốc tịch để hòng tẩu tán tài sản. Hơn thế nữa, dịch bệnh Covid-19  bùng nổ đã tạo nên một bối cảnh chưa có tiền lệ trong xã hội và cũng là nguồn cơn của những hình thức tiêu cực mới, quy mô và phức tạp hơn. Vụ thổi giá kit test, vi phạm quy định đấu thầu liên quan đến công ty Việt Á bị cơ quan chức năng phanh phui, hàng trăm tỷ đồng tiền “hoa hồng” đã được đưa cho lãnh đạo Bộ Y tế và các cơ sở y tế trong nước. Từ vụ nhận hối lộ tại Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao, hàng nghìn tỷ đồng đã được thu một cách bất chính từ các chuyến bay giải cứu công dân, gây bức xúc toàn xã hội. Do đó, trong khi các văn bản trước về kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm không có quy định nào liên quan đến dịch bệnh thì trong Quy định 69, từ này xuất hiện tới 10 lần, cùng với đó là các hình thức xử lý kỷ luật cụ thể và nghiêm minh.

Từ đó cho thấy ban hành Quy định 69 thể hiện tính kịp thời, sự kiên quyết của Đảng trong loại bỏ, đấu tranh với tham nhũng, tiêu cực của các tổ chức và cá nhân. Nó đã cho thấy Đảng ta trong quá trình lãnh đạo, không hề xa rời thực tiễn, luôn nêu cao tính cách mạng, tính khoa học. Hy vọng Quy định 69 cùng với những khác quy định của Đảng, hệ thống pháp luật của Nhà nước sẽ đủ sức ngăn ngừa, răn đe, để dù ai có ý đồ nhưng nhìn vào sẽ “không dám tham nhũng”, “không thể tham nhũng”. Từ đó, củng cố, nâng cao niềm tin, sức mạnh của nhân dân trong thời kỳ đổi mới, làm cho Việt Nam ngày càng giàu mạnh, có vị thế xứng đáng trên trường quốc tế.

Hà Tiên